Indicatie
Carbamazepine is geregistreerd voor de behandeling van diverse ziektebeelden. Het is één van de middelen van eerste keus bij de behandeling van alle vormen van epilepsie. Het is tevens geregistreerd voor de behandeling van ontwenningsverschijnselen bij een alcoholverslaving, diabetes insipidus en een manisch-depressieve psychose. Daarnaast is carbamazepine ook effectief in de behandeling van zenuwpijn ten gevolge van suikerziekte en trigeminus neuralgie (aangezichtspijn).
Werkingsmechanisme
De oorzaak van zenuwpijn ligt bij de gevoelszenuwen die signalen over aanraking en pijn versturen naar de hersenen. Beschadigde of geïrriteerde zenuwen zullen deze berichten onjuist versturen, waardoor de hersenen ernstige pijn voelen, zonder dat er van een verwonding sprake hoeft te zijn. Carbamazepine beïnvloedt de informatieoverdracht via de zenuwen in de hersenen door de zenuwoverdracht te remmen waardoor de pijnbeleving afneemt.
Bijwerkingen
Om de kans op bijwerkingen te verkleinen wordt vaak gestart met een lage dosering. De meeste bijwerkingen worden vanzelf minder als u aan het middel gewend raakt.
De meest voorkomende bijwerkingen zijn misselijkheid en braken (kan voorkomen worden door het middel met voedsel in te nemen), vermoeidheid, duizeligheid of overgevoeligheid voor het middel. Er kunnen diverse andere bijwerkingen optreden, deze komen echter (zeer) zelden voor. Bijwerkingen geassocieerd met een te hoge dosering van het middel zijn trillende handen, een onzekere gang bij het lopen, traag of onduidelijk spreken.
Let op, drink / eet bij voorkeur geen grapefruit, aangezien dit de werking van carbamazepine kan versterken waardoor bijwerkingen kunnen ontstaan.
Gebruik tijdens zwangerschap/borstvoeding
Het gebruik van carbamazepine in de zwangerschap voor de behandeling van zenuwpijn wordt in principe afgeraden omdat het de kans op aangeboren afwijkingen bij de baby vergroot. Daarnaast is bekend dat pasgeborenen van moeders die carbamazepine hebben gebruikt tijdens de zwangerschap meer kans hebben op het ontstaan van een ontwikkelingsstoornis.
Houdt er rekening mee dat carbamazepine de werking van orale anticonceptica verminderd, waardoor er dus een andere anticonceptie-methode nodig is.
Na de bevalling kunt u, ook als u borstvoeding wilt geven, het middel weer gaan gebruiken. Het komt slechts in kleine hoeveelheden in de moedermelk terecht. Deze hoeveelheid is in principe niet schadelijk voor de baby. Let op, indien de zuigeling tekenen van slaperigheid, braken of moeite met drinken laat zien, neem dan contact op met uw arts.
Gebruik in het verkeer
Carbamazepine heeft invloed op uw rijvaardigheid en het kan daarom gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen als u dit medicijn gebruikt. Of u met dit medicijn mag autorijden hangt af van de dosering die u krijgt en de reden waarom u het middel krijgt. Vraag daarom uw arts om advies.
Interacties
Carbamazepine is een medicijn wat met vele andere medicijnen een wisselwerking heeft; enerzijds kan het effect van carbamazepine versterkt worden, anderzijds kan het zorgen voor een verminderde werking van het andere medicijn. Aangezien de uitgebreidheid van interacties met andere middelen, is het verstandig om uw behandelaar op de hoogte te brengen indien er wijzigingen plaatsvinden in uw medicatieoverzicht. Zo kan deze samen met u bekijken of deze middelen gelijktijdig gebruikt mogen worden.
Behandeling
De arts zal, om de kans op bijwerkingen te verkleinen, vaak starten met een lage dosering en deze geleidelijk aan ophogen tot de pijn is verdwenen, wat soms enkele weken kan duren. De mogelijke bijwerkingen treden vaak een stuk sneller op waardoor de dosering vaak op basis van de bijwerkingen wordt ingesteld.
Een gebruikelijke begindosering is 200–400 mg per dag die geleidelijk aan kan worden opgehoogd tot de pijn is verdwenen, meestal bij 200 mg 3-4 x per dag; maximaal kan 1200mg/dag voorgeschreven worden. Wanneer voldoende pijnbestrijding is verkregen kan bij een deel van de patiënten de onderhoudsdosering vervolgens verlaagd worden. Uw behandelend arts zal samen met u beoordelen wat voor u de juiste dosering is. Verander nooit zelf de dosering!
Geadviseerd wordt om vóór het begin van de behandeling en periodiek gedurende de behandeling het volledig bloedbeeld (inclusief bloedplaatjes, rode bloedcellen en ijzer) en leverfunctie te controleren, omdat carbamazepine deze waarden kan verstoren.