Wat is Oxycodon?
Oxycodon is een opioïd, een sterke pijnstiller afgeleid van opium.
Werkingsmechanisme
Oxycodon oefent zijn werking uit door lichaamseigen systemen te stimuleren welke zorgen voor pijnstilling en kalmering. Er is een langwerkende en kortwerkende vorm van oxycodon. De kortwerkende vorm wordt zo nodig gebruikt bij toename van pijn. De langwerkende vorm kan voorgeschreven worden als de kortwerkende vorm onvoldoende pijnstilling geeft en wordt op vaste tijdstippen ingenomen.
Indicatie
Oxycodon wordt voorgeschreven voor ernstige pijn die onvoldoende reageert op minder sterke pijnstillers (bijvoorbeeld paracetamol, NSAID’s). Hierbij kan men denken aan pijn door kanker of ernstige tijdelijke pijn na bijvoorbeeld een operatie, ongeval of pijnlijke aandoening (kolieken, rughernia). Er is niet altijd direct een andere pijn-verlichtende behandeling mogelijk, waardoor pijnstillers gegeven worden om pijn te verlichten.
Na start van oxycodon wordt het pijnstillend effect en eventuele bijwerkingen regelmatig geëvalueerd, het wordt zo kort als mogelijk voorgeschreven.
Bijwerkingen
De meest voorkomende bijwerkingen die op kunnen treden zijn sufheid, obstipatie, misselijkheid, jeuk en ademhalingsdepressie. Sommige van deze bijwerkingen kunnen voorkomen of behandeld worden. Zo wordt bijvoorbeeld altijd een laxeermiddel voorgeschreven om obstipatie te voorkomen.
Daarnaast kunnen door gebruik van oxycodon tolerantie (gewenning = steeds meer oxycodon nodig voor een zelfde pijnstillend effect), lichamelijke afhankelijkheid, verslaving, opioïd geïnduceerde hyperalgesie (het ontwikkelen van méér pijn door oxycodon) en hormonale bijwerkingen zich ontwikkelen. De kans op het ontwikkelen van deze bijwerkingen wordt groter bij een langere duur van inname en bij hogere doseringen.
Bij plotseling staken van oxycodon kunnen ontwenningsverschijnselen optreden. Het is daarom van belang om onder begeleiding van uw behandelend arts het middel af te bouwen alvorens te stoppen.
Zwangerschap
Omdat oxycodon via de placenta (moederkoek) het kindje kan bereiken, wordt geadviseerd om oxycodon alleen bij uitzondering bij zwangerschap te gebruiken. Dit zal altijd in overleg met uw pijnarts en gynaecoloog afgesproken moeten worden.
Verkeer
Als u oxycodon gebruikt, kan uw rijvaardigheid beïnvloed worden. U mag na het starten of verhogen van de dosering gedurende twee weken geen auto rijden. Ook is het aan te raden om hier rekening mee te houden bij risicovol machinaal werk. Indien u of uw omgeving, na twee weken nog steeds een verminderd concentratievermogen bemerkt, moet u contact opnemen met uw behandelend arts.
Wees u er van bewust dat uw verzekeraar in geval van schade bijvoorbeeld in het verkeer, bij gelijktijdig gebruik van oxycodon, de kosten niet of beperkt zou kunnen vergoeden.
Interacties
Gelijktijdig gebruik van andere geneesmiddelen kan de werking van oxycodon beïnvloeden.
In het algemeen kan worden gesteld, dat als andere medicijnen met een rustgevend, angstverminderend of anderszins centraal dempend effect (bijv. benzodiazepines, antipsychotica, antidepressiva, antidepressiva) worden toegediend, deze effecten versterkt worden. Dit kan leiden tot slaperigheid, verminderde alertheid, een tragere ademhaling en coma.
Sommige medicijnen zorgen ervoor dat oxycodon sneller of juist minder snel wordt afgebroken in de lever (bijv. bepaalde soort antibiotica, immunotherapie, anti-epileptica), waardoor de werking kan afnemen of juist kan toenemen en er ongewenste bijwerkingen ontstaan.
Uw behandelend arts zal hier rekening mee houden en moet daarom precies weten welke middelen u gebruikt. Zorg daarom voor een actueel overzicht van uw gebruik van medicijnen (en genotsmiddelen zoals alcohol en drugs en bijvoorbeeld cannabis).
Gebruik
De noodzakelijke dosering van oxycodon is afhankelijk van de ernst van de pijn, uw algehele conditie en de andere medicijnen die u gebruikt.
Over het algemeen wordt eerst gestart met de kortwerkende vorm oxycodon, welke u 4 - 6 x daags zo nodig mag innemen. Pijn is vaak wisselend in hevigheid, maar kan bij bepaalde activiteiten verwacht worden. Zo kan het verstandig zijn om 30 tot 60 minuten vóór pijnlijke momenten (bijv. dagelijkse verzorging of fysiotherapie) oxycodon in te nemen.
Indien pijn onvoldoende onder controle is, kan er voor worden gekozen de kortwerkende dosering te verhogen of een langwerkende vorm te starten.
Belangrijk is dat het effect en bijwerkingen van de oxycodon regelmatig worden geëvalueerd door uw behandelend arts. Mocht u merken dat het effect op de pijn steeds minder wordt of dat u oxycodon inneemt als u geen pijn heeft, bespreek dit dan met uw arts. Tevens moet telkens worden nagegaan of er geen andere mogelijkheden zijn voor de behandeling van uw pijn. Het is dan te overwegen dat uw arts overlegt met een pijnspecialist.