Wat is cervicogene hoofdpijn

Cervicogene hoofdpijn betekent dat er hoofdpijnklachten bestaan die ontstaan vanuit de nek. Het wordt daarom ook wel aangeduid als een vorm van ‘referred pain’.

Symptomen

Cervicogene hoofdpijn wordt beschreven als hoofdpijn die begint in de nek en uitstraalt naar één zijde van het voorhoofd. Toch kan het ook aan twee kanten voorkomen. Dit kan gepaard gaan met bewegingsbeperking in de nek. De hoofdpijnklachten kunnen vaak opgewekt worden door druk in de nek, door draaibewegingen en/of langdurige eenzijdige houdingen, waarbij de pijn kan uitstralen in de schouder en/of arm aan dezelfde kant.
Patiënten melden vaak dat het om een zeurende pijn gaat die ook in aanvallen kan komen en dan uren tot dagen kan duren. De pijn kan ook chronisch worden.

Oorzaken

Het is niet duidelijk wat de specifieke oorzaak van de pijn is, maar wellicht ontstaat dit vanuit de facetgewrichten, discus, spieren en/of ligamenten. Bij sommige patiënten ontstaat de pijn na een ongeval, waarbij er geen verwarring mag ontstaan met een whiplash.

Risicofactoren

Deze pijn komt voor bij 0,4-4 procent van de bevolking. Een voor de nek belastende houding vormt een risico, zoals onder andere het geval is bij kappers, timmermannen en chauffeurs. Daarnaast komt het ook vaker voor bij gewichtheffers.

Diagnose

Het onderscheid met andere vormen van hoofdpijn zoals migraine en spanningshoofdpijn is vaak moeilijk te maken. Er bestaat geen specifiek lichamelijk of aanvullend onderzoek dat de diagnose kan bevestigen, maar de diagnose wordt gesteld op basis van het klinisch beeld. Er wordt door middel van neurologisch onderzoek uitgesloten dat het om een hernia gaat.

Behandeling

Fysiotherapie

De pijn kan goed behandeld worden door een fysiotherapeut en/of een manuele therapeut. Afhankelijk van de ernst van de pijn – die bijvoorbeeld kan blijken uit de ingevulde pijnvragenlijsten – kan er besloten worden om deze behandeling te combineren met psychologische begeleiding, cognitieve behandeling of een revalidatietraject.

Medicamenteus

Naast paracetamol kunnen ontstekingsremmers een positief effect hebben op de pijn, maar het wordt aanbevolen dit slechts kortdurend te gebruiken. Andere medicatie is niet geïndiceerd.

Interventies

  • Middels een TENS-apparaat (Transcutane Elektrische Neuro Stimulatie) worden de zenuwen behandeld met kleine stroomgolven. Hierdoor kan de pijngeleiding anders worden waardoor de pijn kan verminderen. Deze behandeling wordt begeleid door een fysiotherapeut die hier specifieke training in heeft gedaan.

De indicatie voor de volgende interventies wordt gesteld door een pijnspecialist en is afhankelijk van de symptomen:

  • Er kan een injectie gegeven worden met ontstekingsremmers ter hoogte van de nervus occipitalis major. Dit gebeurt dan ter hoogte van de onderrand van de achterkant van de schedel.
  • Met een radiofrequente facetdenervatie (RF) worden zenuwen die naar de cervicale facetgewrichten lopen verhit, waardoor ze worden uitgeschakeld. Het correct plaatsen van de naalden gebeurt met behulp van röntgenstralen, en wordt gecontroleerd door het toedienen van kleine stroomstootjes waarbij u kunt aangeven of de locatie van de pijn dezelfde is.
  • Een alternatief is een Pulsed Radio Frequente (PRF) behandeling, waarbij de naalden op dezelfde manier geplaatst en gecontroleerd worden, maar waarbij de zenuwen geprikkeld worden door stroomstootjes. Hierdoor wordt de geleiding van de zenuw gewijzigd en kan de pijn verminderen.

Preventie

Met name een correcte houding is belangrijk. Activiteiten waarbij de nek lang in dezelfde houding moet blijven of waarbij er veel dezelfde bewegingen gemaakt worden zouden vermeden moeten worden.